Alles wat je moet weten over ICT software
De term software wordt vaak gebruikt voor bepaalde softwareprogramma’s zoals Word of een app zoals WhatsApp. De term IT software gebruikt men ook om een onderscheid te maken tussen de immateriële software en de fysieke componenten van een computer. Bij ICT software of programmatuur gaat het in de kern om een reeks instructies die de computer in staat stelt om bepaalde taken of bewerkingen uit te voeren. Voor software worden overigens verschillende benamingen gebruikt, waarmee in de regel het zelfde wordt bedoeld. Denk daarbij aan termen zoals bijvoorbeeld programma, programmatuur, computer software en computerprogrammatuur. Bij voorbeelden van ICT software kan je bij bijvoorbeeld denken aan Microsoft Office, Adobe Photoshop of een spel voor op de computer of smartphone.
Apps
Software voor mobiele apparaten worden veelal aangeduid als een app, wat een afkorting is van het woord applicatie. Het woord ‘App’ is daarmee feitelijk niets anders dan een applicatie. De term applicatie verwijst naar een software pakket, die primair bedoeld is voor de eindgebruiker, zoals het tekstverwerkingsprogramma Word. Een applicatie of app onderscheidt zich daarmee van andere software zoals bijvoorbeeld firmware. Firmware is eigenlijk ook software maar niet primair bedoeld voor de eindgebruiker.
Applicatie voor mobiele apparaten
In de regel wordt met de term ‘app’ vaak een applicatie bedoeld voor mobiele apparaten. Terwijl het woord applicatie eerder verwijst naar gebruik op een computer zoals bijvoorbeeld een laptop. Net als veel termen in de ICT, zie je ook hier dat de term verwatert. Zo heeft Microsoft het sinds de introductie van haar besturingssysteem Windows *ook mogelijk gemaakt, dat je apps kunt installeren op een computer, wanneer deze gebruikmaakt van het besturingssysteem Windows 8 of hoger.
Software is anders gezegd een programma dat opgebouwd is uit computertaal met als doel de computer te gebruiken voor de uitvoering van de taak waar de software voor geprogrammeerd is.
Wat is ICT software? – Verdieping
Om je verder uit te leggen wat software is, gaan we even terug in de tijd. Software werd vroeger geschreven door letterlijk de taal van de taal van de CPU in te voeren. Men schreef toen nog in machinetaal of objectcode. Software schrijft men tegenwoordig in een begrijpelijke zogenaamde hogere programmeertaal. De code in deze hogere programmeertaal bijvoorbeeld HTML of Javascript wordt de broncode of de sourcecode genoemd. De computer heeft uitsluitend de uitvoerbare objectcode nodig. De programmeur heeft de broncode nodig om de werking van de software te doorgronden en deze te onderhouden of uit te breiden.
Closed and open source software
Bij software wordt ook wel onderscheid gemaakt tussen zogenoemde closed en open sourcesoftware. Bij closed source zoals bijvoorbeeld Microsoft Word, geeft men de broncode niet vrij aan de gebruiker en mag de gebruiker de software alleen gebruiken, maar niet wijzigen of opnieuw verspreiden. De term open source verwijst ten aanzien van software naar het open karakter van de broncode. Daarmee bedoelt men, dat gebruikers van de software bepaalde rechten krijgen ten aanzien van het bestuderen, wijzigen en opnieuw verspreiden van de broncode.
Opensource licenties
Deze toestemming krijg je via de zogenaamde opensource licenties. Opensource software moet niet verward worden met zogenoemde freeware. Freeware is software die gratis is. Hoewel de opensource software vaak gratis is, zegt de term open source in beginsel dus alleen niets over wat je mag met de broncode en niet of het gebruik van de software gratis is. Hou er overigens als professional rekening mee, dat sommige opensource licenties commercieel gebruik verbieden. Vaak is het gebruik wel gratis voor organisaties zonder winstoogmerk.
ICT software voor computers en mobiele apparaten
Evenals bij besturingssystemen kan ook bij andere software een onderscheid worden gemaakt tussen software, die bedoeld is voor computers en software die bedoeld is voor mobiele apparaten. Vroeger werd software voor computers aangeboden op een fysiek medium zoals een cd-rom, DVD of Blu Ray. Doordat mensen ook thuis steeds vaker de mogelijkheid hebben grote bestanden te downloaden geven softwareleveranciers de consument steeds vaker de mogelijkheid om de aangeschafte software te downloaden in plaats van deze over te dragen via een fysiek medium zoals een DVD.
Voorwaarden aan de IT Hardware
Om te voorkomen, dat de IT software niet of erg traag functioneert staat bij de beschrijving van de IT software vaak vermeld aan welke minimale eisen een systeem moet voldoen om de software te kunnen gebruiken. Zo tref je vaak aan dat er eisen worden gesteld aan de hardware (minimaal 1024 MB Ram geheugen), het type besturingssysteem (bijvoorbeeld Windows 10). Zo zijn voor Office 365 (Windows versie) de minimale systeemeisen: 4G RAM, 1,6 GHZ of snellere processor, dual core en minimaal 4 GB vrije schijfruimte. Soms komen daar weer eisen bij die de veiligheid verhogen. Zo eist Windows 11, dat je de computer moet beschikken over een bepaalde hardware, zoals de Trusted Platform Module. Omdat eisen die aan de hardware worden gesteld om deze software te kunnen draaien nog te hoog zijn, is het niet mogelijk dezelfde IT software op een mobiel apparaat te laten werken.
Bedreigingen – Fouten in software en malware
De grootste bedreigingen voor je computer is dat iemand er kwaadaardige software op installeert. Je laptop, smartphone of tablet worden allemaal regelmatig bedreigd door kwaadaardige software, ook wel malware genoemd. Niemand zit te wachten op malware. Ze nemen vaak niet alleen schijfruimte en rekenkracht in beslag, maar richten in veel gevallen ook echt schade aan door bijvoorbeeld bestanden te verwijderen of te versleutelen. Door een besmetting met malware kan de computer door de aanvaller overgenomen worden. De computer kan bijvoorbeeld een onderdeel van een botnet worden en ingezet, worden voor andere digitale aanvallen. Gelukkig wordt voor het grootste deel van deze kwaadaardige software onschadelijk gemaakt voordat zij jou schade kunnen aanrichten. Voor een deel doordat anderen zich bezighouden met het beveiligen of servers met de daarop gehoste websites. Voor een ander deel omdat jij zelf beveiligingssoftware hebt geïnstalleerd, toch?
Beveiligingssoftware
Het installeren van beveiligingssoftware is voor velen misschien normaal voor hun laptop, maar velen bedenken zich niet dat een smartphone of tablet net zo goed een computer is, die beveiliging nodig heeft als hun laptop. Bedenk dus goed dat de bedreiging door malware even goed geldt voor je smartphone en tablet als voor je laptop. Onderschat de besmetting door malware niet. Je zou al na 15 minuten risico lopen dat je computer besmet raakt met malware wanneer je deze onbeschermd aan het internet zou koppelen.
Fouten in ICT software
Voor de bewustwording van de risico’s die komen met het gebruik van ICT is het van belang om je bewust te zijn van het feit, dat software regelmatig fouten bevat. Bij fouten in IT software maak je een verschil tussen een exploit, een zero day exploit en een bug. Een exploit is een fout in de software die bekend is bij de ontwikkelaar die leidt tot beveiligingsproblemen voor de gebruiker. Een zero day exploit is ook een fout in de IT software, maar deze is op dat moment nog niet bekend bij de ontwikkelaar. In beide gevallen leidt het tot beveiligingsproblemen voor de gebruiker. Een bug betreft ook een fout in de software, echter leidt die fout niet altijd tot een beveiligingsprobleem. Voor een ICT-er kan een bug dus wachten, maar een exploit of een zero day exploit niet.
Patches en updates
Voor het verhelpen van deze fouten bestaan dan ook twee woorden ‘patch’ en ‘update’. Het begrip ‘patch’ gebruikt men om aan te duiden dat het gaat om het verhelpen van een bug of meerdere bugs die niet kunnen wachten tot de update van de software. Een update bevat ook vaak oplossingen voor meerdere bugs en voegt tevens nieuwe functionaliteiten aan de software toe. Wanneer je dus verneemt dat een organisatie een patch heeft uitgebracht is het tijd om te kijken of het ook software betreft die jij gebruikt en aan vernieuwing toe is.
Bedrijfssoftware
In een zakelijke omgeving vormt IT-software de ruggengraat van operationele efficiëntie, communicatie, gegevensbeheer en strategische besluitvorming. Of het nu gaat om kleine startups, middelgrote bedrijven of grote multinationals, IT-software speelt een cruciale rol bij het ondersteunen van allerlei bedrijfsactiviteiten. Laten we eens duiken in verschillende aspecten van IT-software in een zakelijke context, zoals bedrijfssoftware, infrastructuursoftware, communicatietools, beveiligingsoplossingen en meer.
Bedrijfssoftware
1. Enterprise Resource Planning (ERP):
ERP-software integreert kernbedrijfsprocessen zoals financiën, supply chain, productie, HR en meer in één systeem. Populaire ERP-systemen zijn onder andere SAP, Oracle ERP, en Microsoft Dynamics.
2. Customer Relationship Management (CRM):
CRM-software helpt bij het beheren van klantinteracties, het bijhouden van verkooppijplijnen, marketingcampagnes en klantenservice. Voorbeelden zijn Salesforce, HubSpot en Microsoft Dynamics CRM.
3. Supply Chain Management (SCM):
SCM-software stroomlijnt de toeleveringsketenprocessen, van inkoop tot distributie, voorraadbeheer en logistiek. Voorbeelden zijn SAP SCM, Oracle SCM Cloud en JDA Software.
4. Business Intelligence (BI) en Analytics:
BI-software verzamelt, analyseert en visualiseert gegevens om bruikbare inzichten te bieden voor besluitvorming. Voorbeelden zijn Tableau, Power BI en Qlik.
5. Enterprise Content Management (ECM):
ECM-software helpt bij het beheren van ongestructureerde informatie binnen organisaties, zoals documenten, afbeeldingen en video’s. Voorbeelden zijn SharePoint, Documentum en Alfresco.
Infrastructuursoftware:
1. Besturingssystemen:
Besturingssystemen zoals Windows Server, Linux en Unix vormen de basisinfrastructuur voor servers en computers in een zakelijke omgeving.
2. Virtualisatie:
Virtualisatiesoftware zoals VMware en Hyper-V maakt het mogelijk om meerdere virtuele machines op één fysieke server te draaien, waardoor de hardware-efficiëntie toeneemt.
3. Databases:
Databasesoftware zoals Oracle Database, Microsoft SQL Server en MySQL wordt gebruikt voor het beheren en opslaan van gestructureerde gegevens.
4. Middleware:
Middleware fungeert als een softwarelaag tussen verschillende applicaties en besturingssystemen, waardoor integratie en communicatie mogelijk zijn. Voorbeelden zijn IBM WebSphere, Apache Tomcat en Microsoft BizTalk.
Communicatietools:
1. E-mail en samenwerking:
E-mailclients zoals Microsoft Outlook en samenwerkingsplatforms zoals Microsoft Teams, Slack en Google Workspace spelen een essentiële rol in zakelijke communicatie en samenwerking.
2. Unified Communications (UC):
UC-platforms integreren verschillende communicatiekanalen zoals spraak, video, chat en webconferenties in één systeem. Voorbeelden zijn Cisco Webex, Zoom en Avaya.
3. VoIP en telefonie:
Voice over Internet Protocol (VoIP) -technologieën zoals Cisco Unified Communications Manager en Avaya IP Office vervangen traditionele telefoniesystemen door digitale communicatie via internet.
Beveiligingsoplossingen:
1. Firewalls en netwerkbeveiliging:
Firewalls zoals Cisco ASA en softwarematige firewalls beschermen netwerken tegen ongeautoriseerde toegang en schadelijke activiteiten.
2. Endpointbeveiliging:
Endpointbeveiligingsoplossingen zoals Symantec Endpoint Protection en CrowdStrike Falcon beschermen individuele apparaten tegen malware, ransomware en andere bedreigingen.
3. Identity and Access Management (IAM):
IAM-software beheert digitale identiteiten en regelt toegangsrechten tot systemen en gegevens. Voorbeelden zijn Okta, Microsoft Azure Active Directory en Ping Identity.
4. Encryptie en gegevensbescherming:
Encryptie-oplossingen zoals BitLocker en VeraCrypt beschermen gevoelige gegevens tegen ongeautoriseerde toegang door ze te coderen.
Projectmanagement- en samenwerkingssoftware:
1. Projectmanagementtools:
Projectmanagementsoftware zoals Asana, Trello en Microsoft Project helpt bij het plannen, beheren en volgen van projecten, taken en deadlines.
2. Samenwerkingsplatforms:
Samenwerkingssoftware zoals SharePoint, Confluence en Google Workspace biedt teams tools voor het delen van documenten, het samenwerken aan projecten en het communiceren in realtime.
Cloud computing:
1. Infrastructure as a Service (IaaS):
IaaS-providers zoals Amazon Web Services (AWS), Microsoft Azure en Google Cloud Platform bieden schaalbare IT-infrastructuur, inclusief rekenkracht, opslag en netwerken, via de cloud.
2. Platform as a Service (PaaS):
PaaS-oplossingen zoals Heroku, Microsoft Azure App Service en Google App Engine bieden ontwikkelaars een platform om applicaties te bouwen, implementeren en beheren zonder zich zorgen te hoeven maken over de onderliggende infrastructuur.
3. Software as a Service (SaaS):
SaaS-toepassingen zoals Salesforce, Microsoft 365 en Slack worden gehost in de cloud en kunnen via internet worden gebruikt op abonnementsbasis, zonder dat installatie of onderhoud van software nodig is.
Automatisering en integratie:
1. Robotic Process Automation (RPA):
RPA-software zoals UiPath, Automation Anywhere en Blue Prism automatiseert repetitieve taken en processen door menselijke interacties met digitale systemen na te bootsen.
2. API’s en integratieplatforms:
API’s en integratieplatforms zoals MuleSoft, Dell Boomi en Apigee maken de integratie van verschillende applicaties en systemen mogelijk door middel van gestandaardiseerde interfaces.
LAAG8.IT, uw ICT dienstverlener in de regio Eindhoven